Oto logo strony. Piękne ono jest
Powróć do: Ciekawostki

ZASŁUŻENI DLA GMINY KWILCZ

Pan Alojzy Spychała urodził się 6 lutego 1920 r. w Zatomiu Starym. Był czwartym dzieckiem Ludwiki z domu Kłosowska i Macieja Spychały. Miał jedną siostrę i dwóch braci. Pochodzi z rodziny rolniczej. Rodzice posiadali gospodarstwo w Zatomiu Starym. Po ukończeniu 4 - letniego Gimnazjum Ogólnokształcącego w Międzychodzie, zakończonym tzw. „małą maturą", do czasu wybuchu II wojny światowej w 1939 r. ukończył 2 klasy Liceum Pedagogiczne w Rogoźnie. Wojna przerwała jego edukację. Od lutego 1940 r. został skierowany do powiatowego biura aprowizacyjnego w Międzychodzie, gdzie pracował do końca wojny rozliczając kartki na żywność, robił zestawienia i wydawał zlecenia na zakup towaru (tzw. bezugsschein). Po wojnie brał udział w organizowaniu starostwa powiatowego zostając jego sekretarzem. Nie został jednak urzędnikiem.
Od grudnia 1945 r. uczęszczał do III klasy Liceum Pedagogicznego w Krotoszynie zakończone maturą. Jak otworzyła się tylko możliwość pracy w szkolnictwie, podjął się zorganizowania IV klasowej szkoły powszechnej w Zatomiu Starym. Kiedy armia wyzwoleńcza zajęła budynek szkolny na potrzeby swojego sztabu, przeniósł szkołę do swojego mieszkania i tu dzieci pobierały naukę. W maju 1945 roku przeniósł się do Prusimia i tu pracował jako nauczyciel. Od 1 września 1950 r. aż do 1 września 1979 r. pracował w Szkole Podstawowej w Kwilczu jako nauczyciel matematyki., fizyki i biologii. W międzyczasie ukończył Studium Nauczycielskie – kierunek historia z wychowaniem obywatelskim. Był wspaniałym, wymagającym nauczycielem, pedagogiem i wychowawcą i świetnym matematykiem. Spod jego ręki wyszło bardzo wielu nauczycieli oraz wielu wartościowych, piastujących ważne funkcje publiczne ludzi. Od 1976 do 1979 r. był zastępcą dyrektora ds. szkoły w kwileckiej szkole podstawowej. Przez wiele lat był opiekunem SKO. Biorąc udział w wojewódzkich i ogólnopolskich konkursach oszczędzania osiągając z młodzieżą najwyższe laury zarówno w województwie jak i kraju. Wraz z Florianem Mazurkiewiczem, Czesławem Rębaczem i innymi kolegami po fachu budował pracownię zajęć technicznych i toalety przy kwileckiej podstawówce. Od 1952 roku udzielał się społecznie będąc członkiem, a później wiceprezesem Zarządu w Banku Spółdzielczym w Kwilczu przez blisko 30 lat. Przez ćwierć wieku (w latach 1952-1977) był kierownikiem kina objazdowego w gromadzie Kwilcz i Kamionna. Razem z Witoldem Silskim, operatorem filmowym, byli dowożeni konnym wozem na wsie, jeździli także rowerami, gdzie krzewili kulturę i oświatę. Kino objazdowe było wówczas jedyną okazją obcowania ze sztuką filmową. Dostarczało rozrywki i niosło wartości edukacyjne. W Kwilczu seanse filmowe odbywały się w Domu Katolickim przy dzisiejszej ul. Wyszyńskiego (dawnej ul. 1 Maja). Jego pasją od zawsze były pszczoły. Pierwszą pasiekę założył w 1946 r. w Prusimiu. Wszystko, co robił, robił z wielkim poświęceniem i zaangażowaniem. Tak więc nie bez przyczyny piastował funkcję prezesa w Polskim Związku Pszczelarskim – Kole w Kwilczu w latach 1969 - 1980. Po przejściu na rentę inwalidzką II stopnia od 1 września 1979 r., a później na emeryturę od 1 lutego 1980 r. nadal udzielał się społecznie. Przez 20 lat był przewodniczącym Koła Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów na terenie gminy Kwilcz; pełnił także funkcję przewodniczącego sekcji Emerytów i Rencistów w Związku Nauczycielstwa Polskiego w Kwilczu. Był członkiem Zarządu Wojewódzkiego Związku Emerytów i Rencistów ZNP w Poznaniu.
Za swoją sumienną i nienaganną pracę nie tylko na niwie oświaty otrzymał wiele odznaczeń, wyróżnień, medali i dyplomów. Najwyższe odznaczenie jakie posiada to Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Został także odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, odznaką za „Zasługi w Rozwoju Banków Spółdzielczych województwa poznańskiego", „Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego", odznaką za „Zasługi dla województwa poznańskiego", Złotą Odznaką ZNP, Medalem Postępu Pedagogicznego, Medalem pamiątkowym w 110 - lecie powołania Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych w Poznaniu 1871 -981, Honorową Odznaką Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów,
Honorową Odznaką powiatu międzychodzkiego, odznaką Polskiego Związku Pszczelarskiego.

Pani Leokadia Kornaszewska urodziła się 13 sierpnia 1881 r. w Chylicach. Była córką Aleksandra Kornaszewskiego i Marianny z domu Rowińskiej. Przed II wojną światową prowadziła ochronkę, czyli przedszkole dla dzieci pracowników majątku. Pochodziła z okolic Warszawy, skąd została sprowadzona do Kwilcza przez hrabinę Sobańską-Kwilecką. Była ochroniarką w duchu bł. Edmunda Bojanowskiego – do ochronki chodziły najmłodsze dzieci, których rodzice pracowali w majątku Kwileckich. Musiały mieć ze sobą kubek i jedzenie tj. śniadanie i podwieczorek, a na obiad wracały do domu. Na miejscu dostawały ciepłą kawę lub mleko. Codziennie odbywały się inne zajęcia, np. rysowanie, które rozpoczynało się od stawiania wielu krzyżyków, aby dzieci „wyrobiły” sobie rękę. Pani Leokadia Kornaszewska troskliwie opiekowała się dziećmi, chodziła w fartuchu z dużymi kieszeniami, w których zawsze miała chusteczki do nosa. Używała małego dzwoneczka i czytała dzieciom bajki z grubej książki. Potrafiła również stawiać bańki, gdy ktoś był chory. W czasie II wojny światowej potajemnie przygotowywała dzieci do Pierwszej Komunii Św., za co w czasie okupacji hitlerowskiej groził obóz koncentracyjny. Pierwszym rocznikiem, który w ten sposób przystąpił do sakramentu były dzieci urodzone w 1929 roku. Spotkania odbywały się w prywatnych mieszkaniach np. u państwa Kuchty lub u państwa Ceglarków, przeważnie u ludzi tzw. majątkowych, gdzie było bezpieczniej, ponieważ w miejscach tych rzadziej pojawiali się Niemcy. Komunia Św. była przyjmowana w Kwilczu (raz na trzy tygodnie Niemcy pozwalali na odprawianie mszy) lub w kościele w Luboszu, dopóki nie aresztowano ks. J. Bąka. Następnie uroczystości odbywały się w kościele w Łowyniu, dokąd Leokadia Kornaszewska prowadziła grupki dzieci polnymi drogami lub w prywatnych domach w Kwilczu, gdy rodzinie udało się załatwić pozwolenie na przyjazd księdza z Łowynia, np. przy okazji pogrzebów. Jest wiele spisanych świadectw o życiu i pracy pani Leokadii przez Jej uczniów, podopiecznych, ówczesnej młodzieży. Pani Janina Mączka (z domu Nowaczyńska) napisała o Niej jako o Świadku wiary: „oddana wychowaniu i apostołowaniu wśród dzieci. Była osobą pogodną, pobożną, zrównoważoną, zwyczajną”. Zwrócić należy, że pani Leokadia Kornaszewska nie była hołubiona przez powojenną władzę, ale też i nie była prześladowana. Przez ówczesną administrację PGR Kwilcz została zmuszona przeprowadzić się do Orzeszkowa na trudniejsze warunki mieszkaniowe. Była otwartą na potrzeby innych, troszczyła się o życie religijne innych, szczególnie dzieci. Żyła zgodnie z wszystkimi, ubogo, organizowała ze swoją siostrą Franciszką recytacje i śpiewy na różne okazje. Wspomagała wysiłki duszpasterskie parafii, uczyła pieśni kościelnych. Dbała o swoje zdrowie i innych. Okazywała wdzięczność, gdy później, gdy była już w podeszłym wieku, choć trochę się Jej pomogło. Po wojnie Leokadia Kornaszewska uczyła religii w Publicznej Szkole Powszechnej w Kwilczu. Mieszkała początkowo w budynku ochronki, który do dziś istnieje w centrum Kwilcza, przy skrzyżowaniu drogi Sieraków-Miłostowo z drogą krajową Poznań-Gorzów Wlkp. Potem została przeniesiona do Orzeszkowa i tam w budynku dawnego dworu mieszkała, aż do śmierci. Zmarła tuż przed swoimi 90-tymi urodzinami, 9 sierpnia 1971 roku i została pochowana na cmentarzu parafialnym w Kwilczu, wraz ze swoją matką Marianną, która również była ochroniarką i zmarła w Kwilczu 3 maja 1932 roku (córka Feliksa Rowińskiego i Katarzyny z domu Tumiłowskiej). Opierając się na licznych świadectwach pisanych i słownych obecnych i dawnych mieszkańców Kwilcza i okolic, należy uznać ogrom pracy nauczycielskiej, kulturowej, a przede wszystkim ewangelizacyjnej dla ówczesnych dziecii młodzieży.

ŁUKASZ KWILECKI (1680-1745) pierwszy senator w rodzinie Kwileckich; dzięki jego działalności znaczenie i fortuna rodu znacznie wzrosły, a Kwileccy w pierwszej połowie XVIII wieku wznieśli się ponad poziom średniej szlachty; od 1728 roku starosta mosiński; w 1736 roku otrzymał kasztelanię santocką i wszedł do senatu; od 1737 roku kasztelan lądzki; był posłem kaliskim i elektorem Stanisława Leszczyńskiego; za jego życia znacznie powiększyły się dobra Kwileckich; miał czterech synów, z których trzech młodszych (Franciszek Antoni, Jan i Adam) ufundowało w Kwilczu nowy kościół parafialny z dziedzińcem, dwoma kaplicami i cmentarzem.

TOMASZ ROBIŃSKI (1717-1786) ksiądz, altarzysta i proboszcz kwileckiej parafii, dziekan lwówecki, urodzony w 1717 roku, święcenia kapłańskie przyjął w 1743 roku, był przyjacielem rodziny Kwileckich, od 1752 roku był pierwszym altarzystą kwileckim (altanie to beneficja kościelne erygowane przy danym ołtarzu z osobnym uposażeniem dla specjalnego kapłana, fundowane przez rodziny szlacheckie lub zamożnych mieszczan celem uświetniania nabożeństw), altaria Matki Boskiej w Kwilczu została erygowana 19 kwietnia 1752 roku przez biskupa sufragana poznańskiego Józefa Pawłowskiego, a fundatorami byli Barbara i Łukasz Kwileccy; od 1760 roku ks. Robiński został również proboszczem kwileckiej parafii, za jego czasów za dawną drewnianą świątynią wybudowano kościół murowany z dziedzińcem i cmentarzem, ks. Tomasz założył bibliotekę parafialną ofiarując do niej swój księgozbiór; jako jedyny pleban kwilecki piastował godność dziekana lwóweckiego; zmarł w Kwilczu dnia 8 kwietnia 1786 roku i został pochowany w krypcie grobowej pod nowym kościołem.

FRANCISZEK ANTONI KWILECKI (1725-1794) oświeceniowy poseł i senator; urodzony w Kwilczu; kasztelan kaliski, starosta wschowski, właściciel Wróblewa koło Wronek, w 1766 roku był marszałkiem Trybunału Koronnego i otrzymał Order św. Stanisława; od 1768 roku konfederat barski; od 1771 roku poseł polski w Berlinie; w 1788 roku zagajał obrady Sejmu Wielkiego Czteroletniego, zwolennik Konstytucji 3 maja 1791 roku; w 1789 roku król Stanisław August Poniatowski nadał mu Order Orła Białego; zmarł w 1794 roku i został pochowany w krypcie grobowej kościoła w Kwilczu, który wspólnie z braćmi ufundował i zbudował.

ROBERT JAN TAYLOR (1728-1792) właściciel Prusimia, generał wojsk koronnych, pochodził ze Szkocji, za panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego komendant garnizonu poznańskiego; od 1787 roku generał brygady; za swoją działalność otrzymał od króla Order Św. Stanisława; od 1768 roku ożeniony z Zofią Anną Unrug; w 1790 roku nabył majątek Prusim z folwarkiem Zielona Chojna koło Międzychodu; zmarł w 1792 roku i został pochowany w podziemiach kościoła w Sierakowie; jego syn Karol – kolejny właściciel Prusimia w 1792 roku walczył z Rosjanami w randze porucznika w dywizji ks. Józefa Poniatowskiego, a później w dywizji gen. Tadeusza Kościuszki; w 1806 roku wraz z delegacją wielkopolskiego ziemiaństwa witał wkraczające do Poznania oddziały francuskie i przybywającego z nimi gen. Jana Henryka Dąbrowskiego; Dąbrowskiego czasach Księstwa Warszawskiego był radcą prefektury w Poznaniu, a następnie komisarzem policji departamentu poznańskiego; zmarł w 1828 roku, a Prusim wraz z folwarkiem Zielona Chojna przeszedł w ręce niemieckiej rodziny von Reiche, których główną siedzibą był Rozbitek.

JAN WILHELM KASSYUSZ (1787-1848) pastor kalwiński, wybitny działacz społeczny i patriotyczny Wielkopolski pierwszej poł. XIX wieku; urodzony w Poznaniu, pochodził ze starej szlachty czeskiej; po studiach we Frankfurcie nad Odrą i Heidelbergu w 1810 roku objął probostwo parafii kalwińskiej w Orzeszkowie, gdzie z przerwami (praca nauczycielska w Poznaniu) był kaznodzieją aż do śmierci; od 1820 roku był profesorem Gimnazjum Poznańskiego; mimo, że był duchowym kalwińskim zyskał szacunek i autorytet katolickiego społeczeństwa Poznania, w tym również wśród wyższych hierarchów kościoła; za swoje patriotyczne przekonania oraz wielki wpływ na młodzież i postawę wobec władz pruskich został zwolniony z posady w Gimnazjum Poznańskim; po powrocie do Orzeszkowa od 1830 roku zaczął prowadzić wzorcowe gospodarstwo rolne, stosował nowe metody uprawy roli, założył sad i winnicę, sprowadzał z zagranicy nowe odmiany roślin; działał w towarzystwach rolniczych, współpracował z Karolem Liebeltem i elitą polityczną Wielkopolski; w czasie Wiosny Ludów 1848 roku był członkiem Komitetu Narodowego; do grona jego przyjaciół i współpracowników należeli Karol Marcinkowki, Maciel Mielżyński, Andrzej Niegolewski, Gustaw Potworowski, a w Orzeszkowie odwiedzał go nawet arcybiskup gnieźnieński i poznański Marcin Dunin; zmarł w czasie epidemii cholery w Chobiemicach; ze zbiórki wśród społeczeństwa wielkopolskiego wystawiono mu pomnik nagroby w kształcie prawie czterometrowego obelisku na cmentarzu kalwińskim w Orzeszkowie.

ARSEN KWILECKI (1805-1883) powstaniec listopadowy 1830 roku; skarbnik Komitetu Narodowego w 1848 roku ; a następnie zwolennik pracy organicznej i wzorowy gospodarz kwileckiego majątku; unowocześniał i uprzymysławiał swoje majątki; zbudował w Kwilczu cukrownię (jedną z pierwszych w Wielkopolsce) i gorzelnię; założył parową fabrykę mączki i młyn parowy; imponująca była jego działalność budowlana w Kwilczu: założenie parkowo-pałacowe, folwark z dwoma podwórzami; ufundował plebanię i szkołę; popierał budowę poznańskiego Bazaru, krótko przed śmiercią w 1883 roku ufundował w kwileckim kościele tablicę pamiątkową z okazji dwusetnej rocznicy odsieczy wiedeńskiej Jana III Sobieskiego.

MIECZYSŁAW KWILECKI (1833-1918) ziemianin – organicznik (wielki właściciel ziemski), społecznik, nieprzerwanie przez 30 lat był dyrektorem administracyjnym poznańskiego Bazaru, a potem przewodniczącym rady nadzorczej (1902-09); aktywnie działał w polityce i gospodarce, pełnił wiele funkcji publicznych, zawsze w interesie narodowym Polaków; kupował broń dla powstańców styczniowych 1863 roku; występował w obronie spraw narodowych w Izbie Panów Sejmu Pruskiego; był prezesem Centralnego Komitetu Wyborczego dla Poznańskiego; przewodniczył Radzie Nadzorczej Towarzystwa Akcyjnego „Dziennika Poznańskiego”; blisko 50 lat był aktywnym członkiem Towarzystwa Pomocy Naukowej; działał w fundacji Teatru Polskiego w Poznaniu, gdzie miał stałą lożę; był długoletnim działaczem Centralnego Towarzystwa Gospodarczego oraz współzałożycielem utworzonego w 1870 roku Banku Rolniczo-Przemysłowego „Kwilecki, Potocki i Spółka”.

FELIKS LAUDOWICZ (1845-1930) ksiądz, długoletni proboszcz kwileckiej parafii, egzorcysta, urodzony w Sulmierzycach; za udział w powstaniu styczniowym 1863 roku wydalony z gimnazjum, wyższe studia w Lipsku i Berlinie, studia teologiczne w Insbruku, gdzie przyjął w 1873 roku święcenia kapłańskie; po powrocie do kraju był sekretarzem ks. prałata Jana Koźmiana, który w czasie Kulturkampf-u kierował archidiecezją gnieźnieńską i poznańską w imieniu uwięzionego przez władze pruskie arcybiskupa Mieczysława Ledóchowskiego; pod groźbą więzienia i zesłania na Syberię udał się z misyjną posługą duszpasterską na Podlasie, gdzie działał wśród unitów, za co otrzymał od papieża Leona XIII złoty medal „pro Ecclesia et Pontyfice”; następnie wbrew zakazom rządu pruskiego działał na terenie Wielkopolski w parafiach pozbawionych proboszcza (Kamionna, Chrzypsko, Lutom); od 1886 roku oficjalnie objął probostwo w Kwilczu, gdzie już 9 lat działał jako misjonarz, wydał dwie prace naukowe w języku niemieckim i łacińskim; był aktywnym działaczem społecznym i kierował rozmaitymi stowarzyszeniami: od 1895 roku był członkiem zwyczajnym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk; był założycielem i patronem Towarzystwa Robotników Polskich w Kwilczu; interesował się życiem politycznym, zwłaszcza podczas wyborów do parlamentu Rzeszy i do sejmu pruskiego agitując na rzecz polskich kandydatów; w 1904 roku był współzałożycielem Banku Ludowego w Kwilczu; w uznaniu zasług biskup Edward Likowski mianował go „radcą duchowym”, zmarł w Kwilczu.

JÓZEF MARCINIEC (1853-1938) wybitny ogrodnik; urodzony w Kwilczu; nazywany w II RP „seniorem ogrodników wielkopolskich”, zaczął od praktyki w parku i ogrodzie Kwileckich w Kwilczu, od 1875 roku pracował w różnych ogrodach w Niemczech i Polsce, m.in. w ogrodach zespołu pałacowo-parkowego Sanssouci w Poczdamie, stanął na czele założonego w 1901 roku w Poznaniu Towarzystwa Ogrodniczego, pierwszy prezes Wielkopolskiego Związku Towarzystw Ogrodniczych, inicjator i współorganizator wielkiej wystawy ogrodniczej w Poznaniu w 1926 roku, przyczynił się do wydania obszernej pracy zbiorowej poświęconej polskiemu ogrodnictwu; zmarł w Poznaniu, pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Wzgórzu św. Wojciecha.

MARIA JOANNA MARTA TRĄMPCZYŃSKA (1875-1967) znakomita śpiewaczka i solistka operowa; urodziła się w Orzeszkowie; pseudonim sceniczny Maria d’Otto; obdarzona niskim głosem, śpiewała partie altowe i mezzosopranowe, występowała na scenach operowych i estradach koncertowych w Polsce i za granicą (Paryż, Petersburg, Monachium, Budapeszt); od 1919 roku profesor śpiewu w Konserwatorium Warszawskim, a od 1926 roku w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu; okupację hitlerowską spędziła w Poznaniu, tworząc wokół siebie konspiracyjne środowisko muzyczne, jej uczniem był m.in. Stefan Stuligrosz (późniejszy dyrektor chóru chłopięcego „Poznańskie Słowiki”) oraz Janina Lewandowska (córka gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego, jedyna kobieta która zginęła w Katyniu); od 1945 roku objęła klasę śpiewu Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu, w której wychowała wielu wybitnych śpiewaków; w latach 1948-50 była prodziekanem, a od 1950 do 1952 roku dziekanem Wydziału Wokalnego; w 1956 roku została profesorem nadzwyczajnym; zmarła w Poznaniu.

KONSTANTY CHŁAPOWSKI (1883-1939) powstaniec wielkopolski, właściciel Mościejewa do 1939 roku; w czasie powstania wielkopolskiego 1918-1919 r. Rada Ludowa mianowała go komendantem wojskowym Pniew; po sprowadzeniu broni i amunicji z Poznania zorganizował i stanął na czele batalionu pniewskiego; od stycznia do lutego 1919 r. walczył w rejonie między Kwilczem, Międzyrzeczem i Międzychodem; był dowódcą samodzielnego odcinka Międzychód- Międzyrzecz- Wieleń; następnie powołany do Wydziału Wojskowego Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu, gdzie objął Sekcję Straży Ludowej, Policji i Żandarmerii; odszedł do rezerwy po randze podpułkownika; podczas II wojny światowej służył jako oficer kirasjerów wrocławskich; aresztowany przez hitlerowców w 1939 roku osadzony w Forcie VII w Poznaniu, a później rozstrzelany w lesie pod Dąbrówką.

DOBIESŁAW KWILECKI (1888-1942) ostatni właściciel Kwilcza, potrójny ordynat: na Kwilczu, Kobylnikach i Wróblewie; był jednym z największych posiadaczy ziemskich w czasach II RP; większą częścią swoich dóbr administrował osobiście; w Wielkopolsce swoje osiągnięcia gospodarcze prezentował m.in. podczas Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu w 1929 roku zdobywając wiele nagród i medali; w Kwilczu hodował bydło, trzodę chlewną, konie dla wojska i psy myśliwskie; ostatnią inwestycją w Kwilczu był budynek świniarni z 1936 roku; był kolatorem lub współpatronem kościołów parafialnych w Kwilczu, Białczu, Ostrorogu i Psarskim łożąc na remonty i utrzymanie tych kościołów; w 1904 roku był współzałożycielem Banku Ludowego w Kwilczu; od 1919 roku był jednym pierwszych w Wielkopolsce posiadaczy samochodu; w 1936 roku jako przedstawiciel wielkopolskiego ziemiaństwa witał na Ostrowie Lednickim prezydenta RP Ignacego Mościckiego; zmarł po dramatycznych przejściach w Czymkencie w Kazachstanie 4/5 stycznia 1942 roku.

JÓZEF BINIAŚ (1888-1940) powstaniec wielkopolski, policjant, oficer Wojska Polskiego; urodzony w Rozbitku, w 1902 roku ukończył 5-klasową szkołę ludową w Kurnatowicach, w latach 1910 – 1918 wcielony do armii pruskiej, w czasie I wojny światowej walczył na froncie zachodnim, podczas Powstania Wielkopolskiego początkowo dowodził kompanią w Sierakowie i w Chojnie, a od lutego 1919 roku został dowódcą 4 kompanii 7 pułku Strzelców Wielkopolskich; w czasie wojny polsko – bolszewickiej w 1920 roku wykazała się niezwykłą walecznością i bohaterstwem podczas walk odwrotowych nad Bugiem, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych; w 1924 roku awansowany do stopnia porucznika rezerwy; w latach 1922 – 1939 był pracownikiem Policji Państwowej (tzw. granatowej) w Działdowie, Toruniu, Wąbrzeźnie, Kamionce Strumiłłowej, a od 1938 roku był kierownikiem IV komisariatu w Bydgoszczy; w czasie II wojny światowej zmobilizowany 1 września 1939 roku, aresztowany przez NKWD i osadzony w obozie w Ostaszkowie, zamordowany w Kalininie (dzisiejszy Twer) w kwietniu 1940 roku, pochowany w Miednoje, na liście katyńskiej figuruje pod numerem 8054, pośmiertnie awansowany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego na Komisarza Policji Państwowej; w styczniu 2009 roku odsłonięto w Międzychodzie tablicę pamiątkową znajdującą się przy pomniku Powstańców Wielkopolskich 1918-1919.

ŁUKASZ CIEPLIŃSKI (1913-1951) oficer Wojska Polskiego, wybitny działacz Polskiego Państwa Podziemnego, żołnierz Armii Krajowej i prezes IV Zarządu Głównego „WiN”; urodzony w Kwilczu; ukończył Korpus Kadetów w Rawiczu i Szkołę Podchorążych w Komorowie; w kampanii wrześniowej za odwagę w bitwie pod Bzurą odznaczony osobiście przez gen. Tadeusza Kutrzebę Krzyżem Virtuti Militari; w czasie okupacji hitlerowskiej był inspektorem ZWZ-AK Rzeszów, następnie był szefem sztabu okręgu krakowskiego organizacji „Nie”, a od września 1945 roku do stycznia 1946 roku kierownikiem okręgu „WiN” Kraków, później mieszkał na Śląsku; w czasie jego działalności w AK zdobyto materiały dotyczące produkcji niemieckich pocisków V1, które przekazano aliantom oraz wykryto tajną kwaterę Hitlera w tunelach pod wsią Wiśniowa; od 5 stycznia do listopada 1947 roku był prezesem IV Zarządu organizacji „Wolność i niezawisłość”, która walczyła „o wolność obywateli i niezawisłość państwa”; 27 listopada 1947 roku aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa; 14 października 1950 roku skazany na śmierć przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie; 1 marca1951 roku zamordowany przez funkcjonariuszy UB w piwnicach więzienia na Mokotowie (miejsce pochówku nieznane); z więzienia pisał przejmujące grypsy do żony i syna; 3 marca1991 roku podczas obchodów 40-tej rocznicy śmierci odsłonięto tablicę pamiątkową we wnęce muru okalającego kościół parafialny w Kwilczu; 5 maja 2007 roku pośmiertnie odznaczony przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego najwyższym polskim odznaczeniem państwowym czyli Orderem Orła Białego. Więcej informacji: kliknij. Obejrzyj: film1, film2.

JAN GIERLIŃSKI (1917-1971) kapłan, historyk, autor cennej pracy „Kościół parafialny w Kwilczu (monografia parafii)” urodzony w Komornikach pod Poznaniem; ukończył Seminarium Duchowne w Gnieźnie, święcenia kapłańskie otrzymał w 1945 roku z rąk kard. Augusta Hlonda; był wikariuszem w parafii na ul. Głównej w Poznaniu, a następnie w poznańskiej farze; w 1954 roku został proboszczem parafii św. Mikołaja w Krzywiniu pod Kościanem, gdzie pracował do przedwczesnej śmierci; miał dwie wielkie pasje - kształcenie się oraz poznawanie przeszłości ukrytej w dokumentach archiwalnych; w 1950 roku uzyskał na Uniwersytecie Poznańskim dyplom magistra filozofii, a rok później magistra teologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie; prowadził badania nad dziejami wsi i parafii Kwilcz na podstawie miejscowych archiwów: parafii, szkoły, majątku i zboru kalwińskiego w Orzeszkowie oraz w Poznaniu (Biblioteka Raczyńskich, Archiwum Archidiecezjalne); na podstawie monografii kwileckiej parafii otrzymał w 1952 roku tytuł doktora teologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie; za pracę duszpasterską w parafii w Krzywiniu otrzymał nominację na kapelana honorowego papieża Pawła VI; zmarł w Krzywiniu.

FLORIAN MAZURKIEWICZ (1912-2007) nauczyciel i wychowawca, długoletni kierownik kwileckiej szkoły, społecznik; urodzony w Kamionnie; absolwent Męskiego Seminarium Nauczycielskiego w Czarnkowie, matura w 1932 roku; pierwsza praca w Szkole Powszechnej w Sierakowie, a następnie powołanie do służby wojskowej i praca na Polesiu; w kampanii wrześniowej walczył w szeregach Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga, ranny w bitwie pod Kockiem, dostał się do obozu jenieckiego; po zakończeniu wojny wraca do Kamienny; dwa lata pracy na Śląsku, a od 1947 roku rozpoczyna pracę jako nauczyciel w Kwilczu, od 1948 do 1972 roku był kierownikiem kwileckiej szkoły, był długoletnim prezesem Zarządu Gminnego Związku Nauczycielstwa Polskiego, niestrudzony dokumentalista życia szkoły w licznych kronikach, na emeryturze aktywnie działał w radzie parafialnej, chórze kościelnym, prowadził kronikę parafialną, inicjował i koordynował wiele działań na rzecz środowiska lokalnego; zmarł w Kwilczu. Więcej informacji: kliknij.

WALERIAN BOROWCZYK (1923-2006) urodzony w Kwilczu; dorastał w Czempiniu i Poznaniu; współtwórca polskiej szkoły plakatu i polskiej szkoły animacji, największy światowy twórca artystycznego kina erotycznego, w 1951 roku ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, już w czasie studiów publikował rysunki satyryczne m.in. w „Szpilkach”; wraz z Janem Lennicą zrealizował swój pierwszy film animowany pt. „Był sobie raz” nagrodzony na festiwalach w Wenecji, Monachium i w Warszawie; w Europie został uznany za pioniera surrealistycznego kina absurdu; jego filmy były inspiracją dla brytyjskich twórców „Cyrku Monty Pytona”; w 1959 roku wyjechał do Paryża, gdzie uznawany był za prekursora artystycznego filmu animowanego dla dorosłych oraz światowej sławy twórcę plakatów; był nie tylko reżyserem i scenarzystą, ale też scenografem; we Francji powstały filmy: „Gotto, wyspa miłości”, „Blanche”, „Opowieści Niemoralne”, „Ars amandi”, natomiast „Dzieje grzechu” zrealizował w 1975 roku w Polsce; pod koniec życia zaczął pisać książki („Anatomia diabła”, „Moje polskie lata”); był laureatem wielu nagród za twórczość plastyczną i filmową, m.in. nagrody Maxa Webera za całokształt twórczości w dziedzinie filmu animowanego; zmarł w szpitalu pod Paryżem. Więcej informacji znajdą Państwo na: http://culture.pl/pl/tworca/walerian-borowczyk.

FRANCISZEK BRODNIEWICZ (1892-1944) - polski aktor filmowy i teatralny, czołowy amant polskiego kina międzywojennego. Urodził się 29 listopada 1892 w Kwilczu. Do wybuchu I wojny światowej grywał na deskach Teatru Polskiego w Poznaniu, po jej zakończeniu grywał w teatrach w Bydgoszczy, Poznaniu i Łodzi. Jego przygoda z filmem rozpoczęła się w 1921 roku. Wcielił się wówczas w rolę Zygmunta III Wazy w dramacie historycznym Car Dymitr Samozwaniec (reż. Maksymilian Hauschild). Film nie przyniósł mu jednak oczekiwanego sukcesu. Na prawdziwy debiut kinowy Brodniewicz czekał aż 12 lat. Zauważony na deskach łódzkiego teatru, został zaangażowany przez Michała Waszyńskiego i Martę Flanz do filmu Prokurator Alicja Horn (1933), partnerując samej Jadwidze Smosarskiej. Rola ta okazała się dla Brodniewicza przełomowa. Grając w kilku filmach rocznie, szybko stał się sławny, zyskując uznanie krytyków i publiczności. Autentyczny aplauz krytyki zdobył rolą żarliwego rewolucjonisty w Córce generała Pankratowa w reżyserii Mieczysława Znamierowskiego (a raczej Józefa Lejtesa, jak wykazują najnowsze ustalenia). Wyróżnił się także grając rotmistrza Wiesnicyna w drugiej przedwojennej adaptacji Wiernej rzeki Żeromskiego, zrealizowanej przez Leonarda Buczkowskiego w 1936 r. Zdaniem Stanisława Janickiego, Brodniewicz był typem amanta dojrzałego i statecznego, ale jednocześnie wrażliwego i pełnego wewnętrznego ciepła, co zjednało mu wierne grono publiczności, zwłaszcza jej żeńskiej części. Jego filmowe emploi – mężczyzny o ugruntowanej pozycji społecznej i zawodowej, ukształtowało się ostatecznie po roli mecenasa Roberta Rostalskiego w Dwóch Joasiach, gdzie po raz kolejny zagrał u boku Jadwigi Smosarskiej. Status gwiazdy i uwielbienie publiczności przyniosła mu rola Waldemara Michorowskiego, w drugiej przedwojennej ekranizacji Trędowatej Heleny Mniszkówny (reż. Juliusz Gardan, 1936) i w jej kontynuacji – w Ordynacie Michorowskim (reż. Henryk Szaro, 1937). Brodniewicz był chętnie angażowany zarówno do komedii: Papa się żeni (reż. Michał Waszyński 1936), jak i dramatów: Wrzos (reż. Juliusz Gardan, 1938), Doktór Murek. Do wybuchu wojny, przez zaledwie 6 lat kariery filmowej, Brodniewicz zagrał w blisko dwudziestu filmach, najczęściej obsadzano go w głównych rolach. Podczas okupacji nie przyjmował propozycji występów aż do roku 1944, kiedy to zagrał w jawnym Teatrze Nowym. Od grudnia 1939 pracował jako kierownik Kawiarni Artystów Filmowych, występował także w kabarecie literackim Na Antresoli. Ciężko przeżył okupację, jeszcze większym wstrząsem był dla niego wybuch Powstania Warszawskiego. Zmarł 17 sierpnia 1944 roku na zawał serca w trakcie nalotu bombowego na walczącą Warszawę. (Źródło: źródło: materiały prasowe kina Iluzjon Filmoteki Narodowej; Maśnicki J., Stepan K.: "Pleograf". Warszawa 1996). Więcej informacji znajdą Państwo na: http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?osoba=1181889

JAN BURY (1886 -1944) powstaniec wielkopolski 1918-19; w okresie międzywojennym pracownik Urzędu Gminy w Kwilczu; fundator groty w Mościejewie; w czasie II wojny światowej oficer Wojska Polskiego aresztowany 8 sierpnia 1944 roku przez policję niemiecką; w drodze do aresztu w Międzychodzie zastrzelony w lesie pod Kolnem, gdzie w bezimiennej mogile zostały zakopane jego zwłoki; po wojnie w 1945 roku ekshumowano jego szczątki i pochowano w grobie rodzinnym na cmentarzu za kościołem parafialnym w Kwilczu.